حوكمى برۆ كردن بۆ ئافرەتان چى یە؟
وەڵام:
بسم الله الرحمن الرحيم
برۆ كردن بە هەموو شێوەیەك حرامە و یەكێكە لە تاوانە گەورەكان (الكبائر)، ئەمەش چ بە هەڵكێشانی بێت یان بە لێ گرتنی بێت یان بە باریك كردنەوەی بێت یان بە تەنك كردنەوەی بێت یان بە هەر شێواز و جۆرێك بێت حەرامە تەنها لە یەك حاڵەتدا نەبێت ئەویش ئەوەیە: ئەگەر برۆی ئافرەت (تەنانەت هی پیاویش) ئەوەندە دێژ و زۆر بوو كەوا دیمەنی ئاسایی كەسەكە بشێوێنێت و ئازاری دەروونی بدات یان ئەگەر شۆڕببێتەوە بۆ سەر چاوی ئەوا تەنها لەم حاڵەتەدا دروستە ڕێكی بكاتەوە نەك بە مەبەستی جوانكاری و خۆڕازاندنەوە بەڵكو بۆ ڕێك كردنەوە.
.
ئەمەش بە بەڵگەی ئەو فەرموودەیەی كەوا (ابن مسعود) دەیگێڕێتەوە و فەرموویەتی: ((لعن الله الواشمات والمستوشمات والنامصات والمتنمصات والمتفلجات للحسن المغيرات خلق الله)) [صحيح مسلم رقم: (2125)] .واتە: خوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا خاڵ دەكوتن و ئەوانەش كە داوادەكەن خاڵیان بۆ بكوترێت، وە لەو ئافرەتانەش كەوا برۆ دەكەن و ئەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت، وە لەو ئافرەتانەش كەوا بەینی ددانەكانیان دەكەنەوە بۆ جوانكاری و گۆڕان بەسەر دروستكراوی خوادا دێنن.
قال أبو داود: (وَالنَّامِصَةِ: الَّتِي تَنْقُشُ الْحَاجِبَ حَتَّى تُڕقَّهُ، وَالْمُتَنَمِّصَةِ الْمَعْمُولُ بِهَا.
قَالَ الْفَرَّاءُ: النَّامِصَةُ الَّتِي تَنْتِفُ الشَّعَرَ مِنَ الْوَجْهِ وَمِنْهُ قِيلَ لِلْمِنْقَاشِ الْمِنْمَاصُ لأَنَّهُ يُنْتَفُ بِهِ) [سنن البيهقي: (2 / 332)] واتە: (النَّامِصَة) ئەو ئافرەتەیە كەوا برۆ دەكات و هەڵیدەكێشێت تاوەكو تەنك و بارێك ببێتەوە.
ئەمەش بە بەڵگەی ئەو فەرموودەیەی كەوا (ابن مسعود) دەیگێڕێتەوە و فەرموویەتی: ((لعن الله الواشمات والمستوشمات والنامصات والمتنمصات والمتفلجات للحسن المغيرات خلق الله)) [صحيح مسلم رقم: (2125)] .واتە: خوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا خاڵ دەكوتن و ئەوانەش كە داوادەكەن خاڵیان بۆ بكوترێت، وە لەو ئافرەتانەش كەوا برۆ دەكەن و ئەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت، وە لەو ئافرەتانەش كەوا بەینی ددانەكانیان دەكەنەوە بۆ جوانكاری و گۆڕان بەسەر دروستكراوی خوادا دێنن.
قال أبو داود: (وَالنَّامِصَةِ: الَّتِي تَنْقُشُ الْحَاجِبَ حَتَّى تُڕقَّهُ، وَالْمُتَنَمِّصَةِ الْمَعْمُولُ بِهَا.
قَالَ الْفَرَّاءُ: النَّامِصَةُ الَّتِي تَنْتِفُ الشَّعَرَ مِنَ الْوَجْهِ وَمِنْهُ قِيلَ لِلْمِنْقَاشِ الْمِنْمَاصُ لأَنَّهُ يُنْتَفُ بِهِ) [سنن البيهقي: (2 / 332)] واتە: (النَّامِصَة) ئەو ئافرەتەیە كەوا برۆ دەكات و هەڵیدەكێشێت تاوەكو تەنك و بارێك ببێتەوە.
.
وە (الْمُتَنَمِّصَة)ش ئەو ئافرەتەیە كەوا داوادەكات برۆی بۆ بكرێت و بۆی هەڵبكێشرێت لە لایەن (برۆلابەرەوە).
وە (الْفَرَّاءُ) فەرموویەتی: (النَّامِصَة) ئەو ئافرەتەیە كەوا مووی ڕوومەت هەڵدەكەنێت، وە لەمەوە بە (مووهەڵكێش / الْمِنْقَاش) وتراوە: (مووهەڵكەن / الْمِنْمَاص) چونكە مووی پآهەڵدەكەنرێت.
وە زانایانی (لیژنەی هەمیشەیی بۆ فەتوادان و لێكۆڵینەوەی زانستی لە وڵاتی سعودێ) فەرموویانە: (النمصُ: الأخذ من شعر الـحاجبين وهو لا يجوز، لأنَّ الرسول صلى الله عليه وسلم لعن النامصة والـمتنمصة).
واتە: (نَمص) بریتى یە لە (گرتن لە مووی هەردوو برۆ) ئەمەش دروست نى یە چونكە پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا برۆ دەكەن (برۆلابەر) و ئەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت (برۆلابراو).
هەروەها فەرموویانە:(لا يـجوز حلق الـحواجب ولا تخفيفها، لأن ذلك هو النمص الذي لعن النبي صلى الله عليه وسلم مَنْ فعلته أو طلبت فعله).واتە: تاشن و كەم كردنەوەی برۆكان دروست نى یە چونكە ئەمە بریتىیە لە (برۆكردن) كەوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا دەیكەن (برۆلابەر) و لەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت (برۆلابراو).
وە (الْمُتَنَمِّصَة)ش ئەو ئافرەتەیە كەوا داوادەكات برۆی بۆ بكرێت و بۆی هەڵبكێشرێت لە لایەن (برۆلابەرەوە).
وە (الْفَرَّاءُ) فەرموویەتی: (النَّامِصَة) ئەو ئافرەتەیە كەوا مووی ڕوومەت هەڵدەكەنێت، وە لەمەوە بە (مووهەڵكێش / الْمِنْقَاش) وتراوە: (مووهەڵكەن / الْمِنْمَاص) چونكە مووی پآهەڵدەكەنرێت.
وە زانایانی (لیژنەی هەمیشەیی بۆ فەتوادان و لێكۆڵینەوەی زانستی لە وڵاتی سعودێ) فەرموویانە: (النمصُ: الأخذ من شعر الـحاجبين وهو لا يجوز، لأنَّ الرسول صلى الله عليه وسلم لعن النامصة والـمتنمصة).
واتە: (نَمص) بریتى یە لە (گرتن لە مووی هەردوو برۆ) ئەمەش دروست نى یە چونكە پێغەمبەر صلى الله عليه وسلم لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا برۆ دەكەن (برۆلابەر) و ئەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت (برۆلابراو).
هەروەها فەرموویانە:(لا يـجوز حلق الـحواجب ولا تخفيفها، لأن ذلك هو النمص الذي لعن النبي صلى الله عليه وسلم مَنْ فعلته أو طلبت فعله).واتە: تاشن و كەم كردنەوەی برۆكان دروست نى یە چونكە ئەمە بریتىیە لە (برۆكردن) كەوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا دەیكەن (برۆلابەر) و لەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت (برۆلابراو).
.
هەروەها شێخ ئەلبانی سەبارەت بە فەرموودەی((لعن الله النامصات والمتنمصات)) فەرموویەتی: (وفي آخرهِ بيان العلة: ” المغيرات خلق الله” فهذا فيه دليل على أنَّ سبب اللعن ليس الكثرة أو القلة، وإنَّما هو تغيير خلق الله، فإذا نتفت الـمرأة شيئاً من حاجبها فقط انطبق عليها اللعن لأن العلة مقرونة بما فعلت).واتە: (خوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا برۆ دەكەن و لەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت) وە لە كۆتایی فەرموودەكەدا هۆی ئەمەی روون كردووەتەوە: (گۆڕان بەسەر دروستكراوی خوادا دێنن) ئەمە بەڵگەی ئەوەی تێدایە كەوا هۆی لەعەنەت كردنەكە زۆری و كەمی برۆ كردن نى یە بەڵكو لەبەر گۆڕان هێنانە بەسەر دروستكراوی خوادا، جا ئەگەر ئافرەت بەس شتێك لە برۆی هەڵكەنێت ئەوا بەر لەعنەت دەكەوێت چونكە هۆكارەكە (گۆڕان) هاوشانە لەگەلڕ ئەوەدا كە كردوویەتی.
هەروەها شێخ ئەلبانی سەبارەت بە فەرموودەی((لعن الله النامصات والمتنمصات)) فەرموویەتی: (وفي آخرهِ بيان العلة: ” المغيرات خلق الله” فهذا فيه دليل على أنَّ سبب اللعن ليس الكثرة أو القلة، وإنَّما هو تغيير خلق الله، فإذا نتفت الـمرأة شيئاً من حاجبها فقط انطبق عليها اللعن لأن العلة مقرونة بما فعلت).واتە: (خوا لەعنەتی كردووە لەو ئافرەتانەی كەوا برۆ دەكەن و لەوانەش كە داوادەكەن برۆیان بۆ بكرێت) وە لە كۆتایی فەرموودەكەدا هۆی ئەمەی روون كردووەتەوە: (گۆڕان بەسەر دروستكراوی خوادا دێنن) ئەمە بەڵگەی ئەوەی تێدایە كەوا هۆی لەعەنەت كردنەكە زۆری و كەمی برۆ كردن نى یە بەڵكو لەبەر گۆڕان هێنانە بەسەر دروستكراوی خوادا، جا ئەگەر ئافرەت بەس شتێك لە برۆی هەڵكەنێت ئەوا بەر لەعنەت دەكەوێت چونكە هۆكارەكە (گۆڕان) هاوشانە لەگەلڕ ئەوەدا كە كردوویەتی.
.
هەروەها شێخ فۆزان سەبارەت بە فەرموویەتی: (تَهذيب شعر الـحواجب هو النمص الـمحرم ملعون فاعله، وتخصيص الـمرأة لأنَّها هي التي تفعله غالباً للتجمل).واتە: پوختكردنی مووی برۆكان بریتى یە لە (نَمص / برۆكردن) كە حەرامە و بكەرەكەی لەعنەتی لێ كراوە، وە تایبەت كردنی ئافرەت بەمە لەبەر ئەوەیە كەوا زۆربەی جار ئافرەت ئەم كارە دەكات بە مەبەستی جوانكاری.
وە بۆ زانیاری زیاتر سەبارەت بەم بابەتە بڕوانە كتێبی (فتاوى الـمرأة الـمسلمة لاپەڕە: 445 ـ 446).
لە لایەن مامۆستا (محمد عبدالرحمن) ە وە وەڵام دراوەتەوە
هەروەها شێخ فۆزان سەبارەت بە فەرموویەتی: (تَهذيب شعر الـحواجب هو النمص الـمحرم ملعون فاعله، وتخصيص الـمرأة لأنَّها هي التي تفعله غالباً للتجمل).واتە: پوختكردنی مووی برۆكان بریتى یە لە (نَمص / برۆكردن) كە حەرامە و بكەرەكەی لەعنەتی لێ كراوە، وە تایبەت كردنی ئافرەت بەمە لەبەر ئەوەیە كەوا زۆربەی جار ئافرەت ئەم كارە دەكات بە مەبەستی جوانكاری.
وە بۆ زانیاری زیاتر سەبارەت بەم بابەتە بڕوانە كتێبی (فتاوى الـمرأة الـمسلمة لاپەڕە: 445 ـ 446).
لە لایەن مامۆستا (محمد عبدالرحمن) ە وە وەڵام دراوەتەوە
_________________________________
